Incasso, Inspiratie

Het eigendomsvoorbehoud als zekerheid voor voldoening van je vordering

02/06/2024
11:59
Incasso, Inspiratie
Leestijd: 3 min

Het komt geregeld voor dat een leverancier zaken op rekening levert aan zijn klanten. Op het moment dat je klant zijn betalingsverplichting niet nakomt, ben je zowel je geld als je geleverde producten kwijt. De zaken heb je namelijk niet meer onder je en je moet maar in de praktijk bezien of je die ooit nog betaald krijgt. Het komt ook vaak voor dat leveranciers geconfronteerd worden met het faillissement van hun klant. In dat geval vallen deze geleverde zaken, in beginsel, in de failliete boedel. Door bij de levering van zaken een eigendomsvoorbehoud te bedingen kun je jouw zaken wél terughalen. Ook kun je jouw positie in het faillissement versterken. Wil je weten wat het eigendomsvoorbehoud inhoudt en hoe je dit kunt bedingen? Lees dan verder.

Wat houdt het eigendomsvoorbehoud in?

Het eigendomsvoorbehoud is wettelijk geregeld in artikel 3:92 van het Burgerlijk Wetboek en houdt kortgezegd in dat de zaak waarop het eigendomsvoorbehoud rust in eigendom van de leverancier blijft totdat de koopprijs voor die zaak is voldaan aan de leverancier. De leverancier blijft dan juridisch gezien eigenaar van de zaak, ondanks dat de zaak al is geleverd aan de klant. De eigendom van de zaak gaat dus nog niet over op de klant. Er is namelijk sprake van een ‘opschortende voorwaarde’. Zolang de klant niet aan deze voorwaarde heeft voldaan, verkrijgt hij het eigendom nog niet. De betaling van de koopsom voor de betreffende zaak doet het eigendomsvoorbehoud dan ook vervallen.

Lees ook: ‘Retentierecht. Wat is het en hoe zet je het in?‘

Hoe kan je het eigendomsvoorbehoud bedingen?

Het eigendomsvoorbehoud is een contractuele bevoegdheid die moet zijn afgesproken. Als leverancier dien je dit dus overeen te komen met je klant. Dit moet steeds vooraf worden overeengekomen. Als dit pas achteraf gebeurt, dus nadat de zaak al is geleverd, dan heeft het geen effect. De levering aan de klant heeft dan immers al plaatsgevonden en daarmee is het eigendom ook al overgegaan op de klant. Het beding kan zowel in de overeenkomst zelf worden opgenomen als in de algemene voorwaarden. Indien je als leverancier een eigendomsvoorbehoud in je algemene voorwaarden opneemt, dien je deze wel op de juiste manier bekend te maken bij je klant. De bepalingen zijn anders niet van toepassing op de overeenkomst. Je klant dient voorafgaand aan het sluiten van de overeenkomst op de hoogte te zijn van de inhoud van de algemene voorwaarden. Op een beroep te kunnen doen op je eigendomsvoorbehoud, is het dus verstandig om je algemene voorwaarden tijdig kenbaar te maken bij je klant.

De vereisten op een rijtje:

Een eigendomsvoorbehoud moet altijd schriftelijk worden overeengekomen.
Het moet vóór of tijdens het sluiten van de overeenkomst worden afgesproken.
Indien het eigendomsvoorbehoud is opgenomen in je algemene voorwaarden, dan moeten deze voorwaarden ook van toepassing zijn op de betreffende overeenkomst.

Hoe kan je het eigendomsvoorbehoud uitoefenen?

De leverancier kan de geleverde zaak terugvorderen als 1) de klant in verzuim is in de nakoming van zijn betalingsverplichting en 2) de leverancier besluit om de koopovereenkomst te ontbinden. Met de ontbinding van de koopovereenkomst ontstaat een situatie zoals die bestond vóór het sluiten van de koopovereenkomst. Bij ontbinding dienen de reeds verrichte prestaties over een weer ongedaan te worden gemaakt. De klant zal de geleverde zaken dus moeten teruggeven. Daar staat echter tegenover dat je eventueel reeds verrichte deelbetalingen ook moet terugbetalen.

Je kunt echter ook afgifte van je zaken vorderen zonder dat er ontbinding plaatsvindt. Dit betreft dan wel een tijdelijke maatregel. Je blijft immers op grond van de overeenkomst gehouden om de eigendom van de zaken over te dragen.

Het eigendomsvoorbehoud in faillissementen

In een faillissementssituatie kan het eigendomsvoorbehoud van groot belang zijn voor de verkoper. Als de koper failliet gaat, behoudt de verkoper namelijk het recht om de geleverde goederen terug te vorderen, zelfs als er andere schuldeisers betrokken zijn of als ze al zijn verkocht. Zonder het eigendomsvoorbehoud zouden de geleverde goederen als activa van de failliete boedel worden beschouwd en verdeeld onder crediteuren. Handelaren doen er dus goed aan dit soort bedingen op te nemen in hun contracten en/of algemene voorwaarden om zichzelf te beschermen tegen mogelijke financiële risico’s bij klanten.

Conclusie

Een eigendomsvoorbehoud is dus een effectief middel om de positie van leveranciers in het geval van wanbetaling of in een faillissement te versterken. Belangrijk is dat je dit vóór of tijdens het sluiten van de overeenkomst schriftelijk afspreekt met je klant.

Meer weten?

Wil je meer weten, neem dan contact op met een van onze juristen of bel ons op 020 – 896 5100. We helpen je graag verder!

Geschreven door:

TKB

Wij helpen jou met het verbeteren van je credit management processen. Samen bepalen wij de beste weg voor het realiseren van positieve resultaten en klantbehoud.